Versailles van Eric Zwijnenberg                                                                           

September 2010

Zaterdag 11 sept. 2010
Afgelopen week is de Ducellier spanningsregelaar uit Frankrijk aangekomen. Verder zijn ook twee mistlampen aangekomen. Ik heb op de oldtimerbeurs in Rosmalen wel 6 V lampen van het juiste type bemachtigd, maar met de fittingen en de afschermkapjes in de Marchal lampen die nu gemonteerd zijn is het slecht gesteld. Het zijn ook twee ongelijke types, een Marchal 640 (niet goed) en een 641 (wel goed).

Op leboncoin.fr kwam ik twee Versailles-mistlampen tegen van Auteroche. Simca gebruikte twee verschillende merken mistlampen, Marchal en Auteroche. En die twee Auteroches die werden aangeboden (voor 280 euro) waren precies van het goede type. Dus ik heb weer wat te klussen de komende tijd…

Vandaag, na tweeënhalve week, eindelijk weer eens met de Versailles gereden. Van Egmond naar Alkmaar op en neer. Maar eerst de acht nieuwe bougies geplaatst. Zeven van de acht gingen gemakkelijk los. Maar bij de laatste moest ik over de gehele lengte van het draad met behoorlijk kracht de bougiesleutel gebruiken... Vond ik niet zo gezond eigenlijk. Maar de nieuwe ging er, met een drupje olie aan het draad, wel soepel in. Na het starten (wat wel heel erg lang duurde na 2,5 week stilstand) had ik de indruk dat hij meteen goed op 8 poten liep, in tegenstelling tot vroeger toen hij nogal lang onregelmatig liep na het starten.

Heel verontrustend wat het niveau van het koelwater. Er zat niets meer in de tank. En 34 km geleden heb ik nog bijgevuld. Er ging nu zo'n 1,5 liter in om dat niveau weer te bereiken!!! Dat ziet er dus helemaal niet goed uit. Na het wegrijden ook een gigantische rookpluim achter mij, waarvan ik vermoed dat het waterdamp is. Maar na een paar kilometer was dat wel over. Waar blijft nou al dat koelwater? Ik ben bang dat er een koppakking niet goed is. Ik heb, via Leen Buitelaar, al nieuwe koppakkingen in bestelling, maar ik weet op dit moment niet of die Deense firma ze wel kan leveren.

Verder vandaag twee leuke nieuwe horloges bij de post. Besteld bij Timissimo. Worden in Frankrijk gemaakt.

Zondag 12 sept. 2010
Vandaag met de Versailles meegedaan met FLOOR-Schermerhorn. Tweemaal eerder deed ik mee met de Peugeot 203. Net als vorig jaar reed Jelte Braay mee. Die woont met z'n ouders op poldermolen M in Zuidschermer. Helaas begon het toen te regenen. De ruitenwissers moesten er zelfs even aan te pas komen toen we bij de molendriegang in Schermerhorn aankwamen. Er waren dit jaar veel minder deelnemers dan vorig jaar. Vreemd. Misschien door de slechte weersvoorspelling? Maar als je goed naar buienradar had gekeken kon je zien dat het verder wel droog zou blijven (en dat deed het ook).

Koffie gedronken in de ontvangstruimte van de museummolen, en om 12 uur met de oldtimer-stoet naar het dorp Schermerhorn, en daar werden de wagens "tentoongesteld".Een paar aardige contacten opgedaan:
- De heer Kluft uit Berkhout, die nog een koplampring voor een Versailles heeft liggen. Zag dat mijn linker ring wat roestsporen vertoonde. Als ik eens in de buurt ben ga ik langs.
- Oud student ErikJan Waag, die nog feilloos wist op te noemen welke auto's ik vroeger heb gehad, en wat ik daar in had ingebouwd! Zelf was hij hier met z'n vader met een oude bromfiets.
- Iemand met de mededeling "Mijn vader had er ook zo een". Een Versailles uit 1958. Hij wist nog te vertellen dat hij als kind (net als ik) op een kussen op de voorbank tussen zijn ouders in zat. Wist ook te vertellen dat de Versailles in de bergen heel gauw heet liep. Was het koelsysteem niet op berekend. "En dan reden die kleine Franse autootjes zoals R4'tjes je met een bloedgang voorbij…" Tja, dat waren "toeren­motortjes" die niet gauw warm liepen en een flinke trekkracht hadden. Bij die V8 motor is het toerental gewoon veel te laag om goed te kunnen koelen.
Hij wist ook van de 4 cilinder versie Ariane die een veel te lichte motor had voor zo'n zware bak, en alleen als taxi heeft voldaan.

Donderdag 16 sept. 2010
Vanmiddag een aantal uur aan de Versailles gesleuteld, samen met Klaas Zaal jr.

Allereerst de nieuwe spanningsregelaar, Ducellier 8156 gemonteerd die Sander voor mij via www.leboncoin.fr had gekocht. De aansluitingen kwamen overeen met de oude Paris-Rhône regelaar, behalve het schroefje voor massa, dat zat bij Paris-Rhône bovenaan, en bij de Ducellier onderaan. Daarom maakte ik in de Ducellier zelf nog bovenaan een extra schroefje voor massa, want een van de draden was te kort om de onderkant te bereiken. De boutgaten kwamen exact met elkaar overeen, dus dezelfde schroeven (drie forse zelftappers in de wielkast) konden worden gebruik.

Door de extra bedrading die ik inmiddels heb aangelegd is het aantal kabelogen per aansluitklem wel wat toegenomen, maar na het goed markeren van de draden zat alles snel op zijn plaats.
Wat later op de middag de auto gestart, en direct bleek uit de aanwijzing van het door mij ingebouwde ampèremetertje dat de regelaar uitstekend functioneerde, en een aanzienlijk grotere laadstroom van de dynamo toelaat (35 of 40 A als het goed is) dan de oude (25 A).

Ook met dim- of grootlicht aan is de generatorstroom nu ruimschoots voldoende voor de ingeschakelde gebruikers én het bijladen van de accu. Nu kan ik eindelijk rustig bij avond rijden! En als het nodig is ook nog de kachelventilator aan en de ruitenwissers en de richtingaanwijzers.
Op 28 november 2009 toen we de Versailles van Frankrijk naar Nederland haalden, was het bijna mis gegaan. In het logboek noteerde ik toen:

"… rijden met dimlicht op en de ruitenwissers aan bleek toch een te grote belasting voor de dynamo. Toen we onderweg een stop maakten bij een tankstation sloeg de motor niet meer aan. Accu totaal uitgeput! Na een poosje wachten zat er nog net voldoende energie in de accu om de motor toch aan te kunnen laten slaan. Dat was op het nippertje!"
Pas op 24 augustus j.l. kwam ik achter de werkelijke oorzaak: niet de dynamo was de schuldige, maar een van de vorige eigenaren heeft ooit een verkeerd type spanningsregelaar gemonteerd: 25 A in plaats van 40 A wat is voorgeschreven. Ik ben heel blij dat dit probleem nu is opgelost!

Toen aan de gang met de linker mistlamp. Wat zijn Klaas en ik dáár een poos mee bezig geweest. Achteraf gezien hebben een paar zaken ons volledig op een verkeerd been gezet bij het zoeken naar de oorzaak van het feit dat het nieuwe mistlicht niet wilde branden.
Het eerste probleem was dat er uit de kabelboom bij de mistlamp vier draden komen, terwijl er maar drie nodig zijn: massa, clignoteur en mistlicht. In het schema zijn deze drie ook aangegeven. Plus nog wel een massatekentje, maar dat is een aansluiting die volgens het schema niet door de kabelboom loopt. Enfin, na lang zoeken en meten blijken er uit de kabelboom twéé massadraden te komen. Vraag me niet waar die heen gaan en op welke plaats die echt contact maken met het chassis, dat is niet na te gaan. [Pas in februari 2011 is, na een hardnekkige kortsluiting, komen vast te staan dat dit geen aarddraad is maar een draad voor een extra claxon!]

Om die tweede massadraad aan te sluiten heb ik een extra boutje aangebracht aan de lampfitting. Immers, hoe meer massacontact hoe beter. [Haha, kortsluiting bij gebruik van de buitenweg-toeter was het gevolg, bleek later!]

Maar… de gloeispiraal van het mistlicht (45 W) ging niet branden als op het dasboard de verlichtingsschakelaar half werd uitgetrokken en dan een kwart slag rechtsom werd gedraaid. En toch is dat de stand voor mistlicht.
Lampaansluitingen weer losgenomen, en gemeten met een universeelmeter. Vele, vele malen opnieuw. Soms wel 6 volt en soms niet. Het leek te liggen aan de lichtschakelaar op het dashboard; soms wel en soms geen goed contact. Klaas is onder het dashboard gekropen. We konden zien hoe deze schakelaar werkt, met z'n twee standen bij uittrekken en nog een kwart slag verdraaien. Eerst maar eens ingespoten met contactspray. Bleek niet te helpen, soms wel, soms geen spanning op de mistlampdraad.
Toen maar eens gemeten bij de zekeringen. De vorige eigenaar Masullo had mij nog een klein papiertje gegeven met de functie van de zes zekeringen onder de motorkap. Dat bleek overigens overeen te komen met de technische documentatie die ik later van de wagen bemachtigde. Volgens deze gegevens is de bovenste zekering voor mistlamp rechts, en de 2^e zekering mistlamp links. Dus maar eens bij deze zekeringen gemeten. Geen enkele keer meer 6 volt bij het telkens weer trekken en draaien aan de lichtschakelaar. Hopeloos. Contacten van de lichtschakelaar voor het mistlicht door Klaas opgeschuurd. Daarvoor moest wel eerst de bedieningshendel van de verse luchtinlaat worden gedemonteerd. Opschuren had geen effect.

Met een lange draad, buiten de auto om, een verbinding gemaakt tussen het contact van de lichtschakelaar, en de voedingskant van de bovenste twee zekeringen. Laat nou het groot licht gaan branden in plaats van de mistlampen!!!! Ooit heeft iemand de bedrading van de bovenste twee zekeringen verwisseld met die van de onderste twee. Tja, dan kun je lang zoeken.

Maar hiermee was het probleem nog niet opgelost! Verder meten dus. Wat bleek: de zekering voor het linker mistlicht (waar wij mee bezig waren) was niet goed. En wel op een héél rare manier, zoals ik nog steeds niet kan verklaren. In de klemmen van de zekeringhouder gedrukt doet hij meestal niets, maar uit de zekeringhouder genomen en doorgemeten met een ohm­meter is de weerstand nul! Ra, ra hoe kan dat… Onverklaarbaar. Nog verscheidene malen opnieuw geprobeerd, maar dit idiote gedrag bleef zich voordoen. Een nieuwe zekering (die ik gelukkig in voorraad heb, 20 A) loste alle problemen in één keer op: de 45 W spiraal van de linker mistlamp brandde. En ook de 15 W spiraal van de clignoteur werkte. Hè, hè, wat een opluchting. Met de lichtschakelaar op het dasboard is dus niets mis geweest.

Toen de spanning gemeten waarop dat mistlicht nu brandde: 5,66 V, bij een accuspanning van 6,06 V. Dus in totaal een spanningsverlies van 0,40 V over alle bedrading, lichtschakelaar, zekering etc. Dat viel mij erg mee. Ik ben benieuwd hoeveel slechter dat wordt als ook het rechter mistlicht erbij komt.

 
    De nieuwe fitting met aansluitingen. Fijn dat              Een van de bijzondere gele 6 volt, 45/15 watt
    we deze lampen in Frankrijk op de kop hebben          lampen die ik op de oldtimermarkt in Ros-
    kunnen tikken. Zien er zo goed als nieuw uit.            malen op te kop wist te tikken in de nieuwe
                                                                                 fitting.

Een meevaller was dat ik niet het huis (de achterkant) van de nieuwe Auteroche mistlampen hoef te gebruiken. Het glas met de fitting past naadloos op de behuizing van de Marchals die zijn gemonteerd. Fijn, want anders had ik de anti-spatwaterschijven achter de mistlampen, die ik op 28 juni (met kit) had aangebracht, weer moeten verwijderen, om bij de bevestigingsbout te komen.

De fitting in het lampglas gemonteerd en het lampglas op de behuizing, en alles werkte naar behoren:

Let op het miezerige stadslichtlampje achter het glas van de koplamp. Dat stelt toch helemaal niets voor? En daar werd vroeger mee in de stad gereden, dimlicht was toen nog verboden!!

Vrijdag 17 sept. 2010
Weer lekker een paar uur aan de Versailles gesleuteld in de stalling Bergermeer.

Vandaag heb ik het rechter mistlicht onderhanden genomen: De Marchal-lamp vervangen door de nieuwe Auteroche met gele 45/15 W lamp. Ik moest wel wat stekkertjes veranderen, maar gelukkig heb ik dat spul allemaal voldoende in voorraad.

Nadat een en ander was aangesloten mat ik op de mistlamp een spanning van 5,17 V. Dat is dus wat lager dan gisteren op alleen de linker lamp (5,66 V). Maar die zal nu ook wel een iets lagere spanning hebben (niet gemeten). Ik moet er nog even over nadenken of ik die mistlampen ook via een relais ga schakelen of dat ik het zo laat. Ik gebruik ze natuurlijk vrijwel nooit!

Wat mij echter in het geheel niet zinde was de spanning waarop de clignoteur gloeispiraal van deze lamp brandde: slechts 2,0 V! Dat betekent, en dat heb ik al eerder geconstateerd en geprobeerd er wat aan te doen, dat bij zonlicht aan de voorkant het niet te zien valt als de richtingaanwijzer aanstaat. En ik vind dat toch wel belangrijk. Als je bijvoorbeeld op een rotonde rijdt, is het voor medeweggebruikers toch wel erg handig als ze aan mijn rechter clignoteur kunnen zien dat ik de rotonde ga verlaten.  Zonder dat de lamp was aangesloten mat ik 5,0 V. (Overigens en beetje moeilijk meten met een digitale voltmeter, omdat het ding steeds staat te springen tussen 0 V en de brandspanning.)

Dus besloot ik de vóór-clignoteurs via een relais te gaan schakelen. Ik had nog twee 6 V relais in voorraad. Vandaag monteerde ik een relais voor de clignoteur rechtsvoor. Het relais zit links van de accu. De voedingsspanning takte ik af van het nabijgelegen Hella 6 V relais dat ik al eerder voor de kachelventilator had gemonteerd. Het resultaat na plaatsing en aansluiting van het relais was dat de 15 W gloeispiraal nu op 5,8 V werkt. Dat is heel wat anders dan 2,0 V!!! Nu is het echt een felle gele lamp aan de voorkant die aangeeft dat ik de richtingaanwijzer aan heb staan.

Zaterdag 18 sept. 2010
Opnieuw een uurtje bezig geweest: nu de clignoteur linksvoor via een relais geschakeld, zodat ook deze lamp (de gloeispiraal van 15 W in de gele mistlamp) vele malen feller brandt dan ooit tevoren. De wagen is, elektrisch gezien, nu beter dan toen hij nieuw werd afgeleverd!!!

Begin september maakte Sander May mij attent op en advertentie op nl.kapaza.be  van een 1:18 model van de Ford/Simca Versailles, in dezelfde kleur als de mijne: lichtgeel met zwart dak. Het is van oorsprong een elektrische speelgoedauto, en hij werd aangeboden voor € 60,- door ene Daniël (Danny) Vermeiren. Dit waren twee van de foto's in de advertentie:

Jammer dat het rechter achterlicht ontbreekt. Na enkele e-mails kon in de auto kopen voor € 60,- inclusief verzendkosten. Op 21 september had ik 'm in bezit.
Toen ik Daniël later berichtte dat ik zelf een Versailles uit 1956 had schreef hij:
"Ik ben blij dat het wagentje bij de juiste persoon is terecht gekomen. Ik heb hem gevonden in het zuiden van Frankrijk. Deze kwam uit mijn collectie, maar momenteel leg ik mij enkel toe op modellen van BMW DIXI, Rosengart, Austin Seven (pre war) en Bantam (pre war)"
Daniël vond het wagentje op een antiekmarkt in L'Isle sur la Sorgue, niet ver van Avingnon en Carpentras, en al bij al ook niet zo ver van Nice waar mijn echte Versailles vandaan komt.
Begin oktober maakt eik zelf nog deze twee foto's:

Het is een goed gedetailleerd model. Jammer dat dat ene achterlicht ontbreekt. Ik moet hem nog openmaken om te kijken wat er binnenin voor elektromotortje zit. De draad die normaal uit de auto komt voor de afstandbediening is bij de bodemplaat afgeknipt. Het motortje of de aandrijving zal dus wel stuk zijn.

Woensdag 22 sept. 2010
Eindelijk weer eens met de Versailles gereden. Het was de afgelopen weken ook zo'n slecht weer, telkens weer regen. Maar vandaag was het en mooie droge dag, en heb ik om 19 uur de wagen van stal gehaald
Ik moest wel een paar keer starten, waarbij het me opviel dat de startmotor een paar keer stokte. Accu leeg? De afgelopen tijd in de garage natuurlijk wel vaak het licht aan gehad om dimlicht, clignoteurs en mistlampen te testen. Ik maakte een avondrit naar Hoogwoud. De wagen reed lekker. De ampèremeter vertoonde een zeer grote uitslag naar rechts; bijladen dus. Ook terwijl ik met dimlicht op reed. Mooi zo. De spanningsregelaar zorgt dus nu voor een veel grotere laadstroom (35 à 40 A) dan de vorige die bij 25 A begrensde.

Bij deze avondrit kon ik voor het eerst ook goed de nu via een relais geschakelde dimlichten testen. Perfect. Nu heb ik tenminste een goed verlicht wegdek voor me. Wat een verschil met vroeger toen de lampen maar op 4,0 à 4,5 V brandden!
Ook de mistlampen deden het goed. Die geven een heel apart verlichtingseffect. Ze werpen het licht vooral naar opzij. Ze verlichten heel goed de berm. Nou hoop ik natuurlijk nooit in mist te hoeven rijden met zo'n oldtimer, maar het is wel gewoon leuk dat die lampen het goed doen.